Ăn dặm đúng cách là một trong những yếu tố quan trọng với sự phát triển của trẻ nhỏ trong những năm đầu đời. Do đó việc tìm hiểu về ăn dặm chắc chắn là điều cần thiết với mỗi bậc phụ huynh, nhất là những mẹ có con đầu lòng. Cùng JapiFoods khám phá những thông tin hữu ích về ăn dặm qua bài viết dưới đây bạn nhé!

Ăn dặm là gì?

Ăn dặm là quá trình chuyển từ chế độ dinh dưỡng dựa vào sữa mẹ hoặc sữa công thức sang việc ăn thức ăn rắn, khác biệt với chế độ ăn sữa mẹ hoặc sữa công thức lỏng. Quá trình này thường bắt đầu khi trẻ khoảng 6 tháng tuổi, khi hệ tiêu hóa của bé đã phát triển đến mức độ có thể xử lý thức ăn rắn.

Việc ăn dặm giúp cung cấp dinh dưỡng đa dạng hơn cho trẻ, bao gồm các chất dinh dưỡng như vitamin, khoáng chất và chất xơ từ thức ăn khác nhau ngoài sữa mẹ hoặc sữa công thức. Các loại thức ăn dặm thường được bắt đầu bằng các thực phẩm nhẹ, dễ tiêu hóa như cháo, bún, hoặc rau củ như bí ngô, cà rốt.

Quá trình ăn dặm cũng giúp trẻ phát triển kỹ năng nhai, nuốt và tự chủ trong việc ăn uống. Tuy nhiên, mỗi trẻ có thể phản ứng khác nhau đối với việc ăn dặm, và quá trình này cần được thực hiện dưới sự giám sát của người chăm sóc trẻ.

Đâu là thời điểm thích hợp cho bé ăn dặm 

Thời điểm thích hợp để bắt đầu ăn dặm cho bé thường là khi bé đạt đến khoảng 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, mỗi trẻ là có một cơ địa khác nhau, một số bé có thể sẵn sàng với thức ăn rắn sớm hơn hoặc muộn hơn một chút.

Dưới đây là một số dấu hiệu cho thấy bé có thể sẵn sàng cho ăn dặm:

Bé có khả năng ngồi ổn định: Bé cần có khả năng ngồi vững trên ghế hoặc ghế tập trung để có thể ăn dặm mà không gặp vấn đề an toàn.

Bé có thể kiểm soát đầu và cổ: Bé cần có khả năng kiểm soát đầu và cổ để có thể nuốt thức ăn một cách hiệu quả.

Bé có sự quan tâm đối với thức ăn: Nếu bé thể hiện sự quan tâm đối với thức ăn khi bạn ăn hoặc khi nhìn thấy thức ăn, đó có thể là dấu hiệu bé đã chuẩn bị sẵn sàng cho ăn dặm.

Bé có thể chuyển động thức ăn từ miệng về cuối lưỡi: Điều này là một kỹ năng quan trọng để bé có thể bắt đầu ăn thức ăn rắn.

Bé thường xuyên có biểu hiện đói bụng: Nếu bé không cảm thấy no sau khi được cho ăn sữa mẹ hoặc sữa công thức, có thể là dấu hiệu bé đang muốn thử nghiệm với thức ăn rắn.

Khi bắt đầu ăn dặm, hãy bắt đầu với các thực phẩm dễ tiêu hóa và ít gây dị ứng như cháo, bún, hoặc rau củ như bí ngô và cà rốt. Việc chuyển đổi cấu trúc thức ăn cũng vô cùng quan trọng, mẹ nên cho bé ăn thức ăn từ dạng lỏng đến đặc dần. Đồng thời, luôn giữ cho môi trường ăn uống của bé an toàn và giám sát bé trong suốt quá trình ăn.

Có những phương pháp ăn dặm nào cho bé?

Có nhiều phương pháp ăn dặm khác nhau cho bé, và việc lựa chọn phương pháp phụ thuộc vào sở thích và nhu cầu của bé cũng như sự thuận tiện cho gia đình. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến:

Phương pháp truyền thống

Ăn dặm truyền thống là một phương pháp ăn dặm quen thuộc đối với các mẹ Việt Nam, trẻ sẽ được cho ăn từng thìa thức ăn dạng lỏng như cháo, súp,... Đặc điểm của phương pháp ăn dặm truyền thống bao gồm: 

- Bé sẽ được làm quen với các thực phẩm dễ nuốt như cháo, bún (cắt nhỏ), rau củ và trái cây nhuyễn

- Ưu điểm của phương pháp ăn dặm này là bố mẹ có thể kiểm soát lượng ăn của con, bé ăn nhanh và dễ dàng hơn. Tuy nhiên hạn chế của phương pháp này là bé ăn một cách thụ động, ít cơ hội phát triển kỹ năng nhai nuốt.

Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật

Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật, hay còn được gọi là "Japanese Weaning," thường áp dụng một cách tiếp cận khác biệt so với phương pháp truyền thống. Dưới đây là một số đặc điểm chính của phương pháp ăn dặm kiểu Nhật:

Chế độ ăn uống gia đình

 - Thường thì bé được đặt vào ghế ăn cùng gia đình khi gia đình đang ăn.

- Bé có thể tham gia vào bữa ăn gia đình từ khi bé còn khá nhỏ.

Khuyến khích sự độc lập

   - Không sử dụng quá nhiều đồ chén, thìa hoặc dụng cụ ăn dặm, khuyến khích bé sử dụng tay để nắm và đưa thức ăn vào miệng.

   - Mục tiêu là khuyến khích sự độc lập và kỹ năng tự chủ của bé trong việc ăn uống.

Thức ăn hoàn toàn tự nhiên

  - Hạn chế việc sử dụng gia vị và đường trong thức ăn của bé, tập trung vào việc giữ thức ăn tự nhiên và lành mạnh.

Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật thường tập trung vào việc giáo dục bé về thức ăn nguyên hình từ gia đình và môi trường xung quanh. Tuy nhiên, mỗi gia đình có thể điều chỉnh phương pháp này theo nhu cầu và ưu tiên của mình. Điều quan trọng là luôn giữ an toàn và đảm bảo rằng bé nhận đủ chất dinh dưỡng cần thiết trong quá trình ăn dặm.

Phương pháp ăn dặm tự chỉ huy 

BLW thường được các mẹ Việt gọi vui là phương pháp ăn dặm Bốc - Liệng - Wăng bởi nó cho phép bé tự do lựa chọn và khám phá thức ăn trong suốt bữa ăn.

- Phương pháp này cho bé cơ hội tự khám phá thức ăn bằng cách tự nắm giữ và đưa thức ăn vào miệng mình.

- Bé thường được cung cấp các thức ăn dạng cả khối hoặc miếng lớn hơn để tự nhai.

- Cần đảm bảo thức ăn phù hợp với khả năng nhai của bé và không gây nguy cơ nghẹt

- Ưu điểm của phương pháp này là bé sẽ được làm quen sớm với thức ăn ở dạng thô, phát triển kỹ năng nhai nuốt và nhận thức về nhu cầu của chính mình (khi nào no và chưa no).

Phương pháp kết hợp

Phương pháp ăn dặm kết hợp là sự kết hợp giữa phương pháp truyền thống và baby-led weaning (BLW). Thay vì áp dụng một phương pháp cụ thể, phương pháp này linh hoạt và cho phép sự đa dạng trong cách tiếp cận việc ăn dặm cho bé. Dưới đây là một số đặc điểm chính của phương pháp kết hợp:

Thực phẩm nhuyễn và thức ăn nguyên hình

 - Bé có cơ hội trải nghiệm cả thức ăn nhuyễn và thức ăn nguyên hình.

 - Bắt đầu với thức ăn nhuyễn như cháo, bún, sau đó chuyển dần sang thức ăn nguyên hình, có thể là các miếng nhỏ của rau củ hoặc trái cây.

Khuyến khích độc lập: Bé được khuyến khích tham gia vào quá trình ăn uống và phát triển kỹ năng tự chủ trong việc ăn dặm.

Tham gia vào bữa ăn gia đình: Bé có thể tham gia vào bữa ăn gia đình và chia sẻ thức ăn với các thành viên khác.

Chú trọng vào an toàn và chất dinh dưỡng: Đảm bảo rằng thực phẩm được chọn là an toàn và phù hợp với độ tuổi của bé.

Phương pháp ăn dặm kết hợp nhấn mạnh sự linh hoạt và cá nhân hóa, tạo điều kiện cho bé tham gia vào quá trình ăn uống một cách tự nhiên và thoải mái. Quan trọng nhất là phương pháp nên được điều chỉnh để phản ánh nhu cầu và sở thích cụ thể của bé cũng như gia đình.

Lưu ý khi lựa chọn sản phẩm ăn dặm an toàn cho bé

Trong quá trình ăn dặm, không ít trẻ sẽ gặp phải tình trạng khó làm quen với thực phẩm mới, biếng ăn hoặc không hợp tác trong bữa ăn. Để đồng hành cùng bé trong giai đoạn này, ngoài việc kiên nhẫn cho làm quen từng chút một với đồ ăn, mẹ cũng có thể tham khảo thêm các dòng sản phẩm ăn dặm cho bé như bánh tập nhai, hải sản rắc cơm và gia vị rắc cơm,... Nếu như bánh ăn dặm khuyến khích con học cách nhai, nhấm thức ăn ở dạng rắn thì các món ăn rắc cơm sẽ giúp gia tăng hương vị kích thích trẻ ăn ngon hơn. 

Khi lựa chọn các sản phẩm này, mẹ nên những nhà cung cấp uy tín và không quên kiểm tra thông tin về thành phần, giá trị dinh dưỡng cũng như tiêu chuẩn sản xuất của mỗi sản phẩm. Việc kiểm tra kỹ thông tin sẽ giúp mẹ lựa chọn được loại thực phẩm phù hợp và an toàn cho bé nhà mình, tránh được các nguy cơ về dị ứng hoặc ATVSTP. 

Địa chỉ mua Hải sản rắc cơm uy tín cho bé

Đối với sản phẩm rắc cơm giúp gia tăng hương vị kích thích bé ăn ngon và chủ động hợp tác trong bữa ăn, mẹ có thể tham khảo Hải sản rắc cơm JapiFoods. Với 7 hương vị đa dạng từ tôm và cá hồi, hải sản rắc cơm sẽ là một lựa chọn giúp mẹ và bé trải qua giai đoạn ăn dặm thật dễ dàng và hiệu quả:

- Sản phẩm từ 100% tôm tươi và cá hồi phi lê

- Cung cấp nguồn dinh dưỡng đa dạng từ hải sản và rau củ, bổ sung nano canxi giúp xương thêm chắc khỏe

- Sản xuất theo tiêu chuẩn 03 không an toàn cho bé sử dụng (không chất bảo quản, không chất điều vị, không chất tạo màu)

- Sản xuất trên dây chuyền đạt chứng nhận HACCP về chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm.